سیم‌کشی چنج اور تک‌فاز و سه‌فاز

چنج اور تک‌فاز و سه‌فاز چیست؟

چنج اور (Changeover Switch) تجهیزی الکتریکی با یک چیدمان سوئیچینگ است که برای تعویض منبع تغذیه متصل به یک بار الکتریکی استفاده می‌شود. چیدمان سوئیچینگ بدین معنی است که این کلید به‌ گونه‌ای طراحی شده است که منابع متصل به بار را تغییر می‌دهد. انواع مختلفی از کلیدهای چنج اور وجود دارد.

بر اساس عملکرد، این کلیدها به دو نوع دسته‌بندی می‌شوند: ۱) دستی 2) خودکار یا اتوماتیک یا ATS. هر دو نوع دستی و خودکار این کلیدها شامل مدارهای الکتریکی یا الکترونیکی هستند و گاهی به عنوان کلید انتقال یا ترنسفر سوئیچ (Transfer Switch) نیز در بازار شناخته می‌شوند.

امروزه، در سیستم‌های جدید بیشتر از کلیدهای اتوماتیک ATS استفاده می‌شود. مسیرهای رسانای فلزی چنج اور به گونه‌ای چیده شده‌اند که با تغییر موقعیت دستگیره، یک مسیر برای تغذیه مستقل بار فعال می‌شود.

به طور کلی، می‌توانیم دو یا چند منبع تغذیه مختلف را به چنج اور و بار وصل کنیم که رایج‌ترین آن دو منبع است. بنابراین، وقتی موقعیت کلید را تغییر می‌دهیم (یا به طور خودکار تغییر می‌کند)، بار از یک منبع جدا و به منبع دیگری متصل می‌شود. دسته چنج اور را می‌توان در سه موقعیت (منبع ۱، منبع ۲ و موقعیت خاموش) قرار داد. هنگامی که دستگیره در حالت خاموش نگه داشته شود، بار از هر دو منبع جدا می‌شود. تصویر زیر شماتیک یک چنج اور را نشان می‌دهد.

سوئیچ چنج اور در سه نوع موجود است:

نوع ۱ – دو پل که در سیستم برق تک‌فاز برای اتصال فاز و نول استفاده می‌شود.

نوع ۲ – سه پل که در سیستم برق سه‌فاز استفاده می‌شود و امکان اتصال پایانه‌های سه سیم فاز را فراهم می‌کند.

نوع ۳ – چهار پل که در سیستم چهار سیمه سه‌فاز استفاده می‌شود و امکان اتصال هر سه فاز و نول را فراهم می‌کند.

سیم‌کشی چنج اور

در این بخش، نحوه سیم‌کشی و اتصال چنج اور خودکار ATS و دستی تک فاز و سه فاز را برای تابلوی توزیع خانگی و تابلوی اصلی برای استفاده از منبع تغذیه پشتیبان مانند باتری، یو پی اس و اینورتر یا برق ژنراتور، در صورت خرابی اضطراری و قطع برق، نشان خواهیم داد. شکل زیر نمودارهای سیم‌کشی هر دو ولتاژ سیستم ۱۲۰ ولت/۲۴۰ ولت NEC و ۲۳۰ ولت/۴۰۰ ولت IEC (تغذیه تک‌فاز و سه‌فاز) را برای چنج اورهای دستی و خودکار نشان می‌دهد.

چگونه چنج اور تک‌فاز را سیم‌کشی کنیم؟

در این بخش، نحوه سیم‌کشی مدار چنج اور را برای سیستم ۲۳۰ ولت تکفاز بیان می‌کنیم که بر اساس استاندارد IEC است. برای درک بهتر این موضوع، نحوه سیم‌کشی را هم برای چنج اور ATS و هم برای چنج اور دستی نشان خواهیم داد.

سیم‌کشی چنج اور ATS تک‌فاز

اگر قطعی زیاد باشد، کار با چنج اور دستی ممکن است آزاردهنده شود و هر بار قطعی نیاز به چرخاندن سوئیچ توسط کاربر داشته باشد. در این صورت، چنج اور ATS بهترین جایگزین برای استفاده است. همان‌طور که در شکل زیر می‌بینیم، برق باتری پشتیبان از طریق چنج اور ATS دو پل و یو پی اس/اینورتر به تابلوی توزیع اصلی متصل می‌شود.

عملکرد این مدار مانند مدار بالا است، با این تفاوت که چنح اور ATS برق شبکه را هنگام بازیابی و وصل مجدد، تشخیص می‌دهد و به طور خودکار بار را از ژنراتور/اینورتر به منبع تغذیه اصلی منتقل می‌کند. در صورتی که برق شهر از دسترس خارج شود، چنج اور ATS موقعیت سوئیچ را به اینورتر تغییر می‌دهد و از این رو، وسایل برقی همچنان به کار خود ادامه خواهند داد و بدون وقفه از طریق توان ذخیره شده در باتری‌ها تغذیه می‌شوند.

سیم‌کشی چنج اور دستی تک‌فاز

در شکل زیر، نمودارهای مختلف سیم‌کشی چنج اور دستی دو پل تک‌فاز نشان داده شده است. همان‌طور که مشاهده می‌شود، قسمت بالایی چنج اور مستقیماً به منبع تغذیه اصلی وصل می‌شود، در حالی که ترمینال پایینی سمت راست به منبع تغذیه پشتیبان، مانند ژنراتور یا اینورتر، متصل است. ترمینال پایین سمت چپ نیز به تابلوی اصلی متصل می‌شود که نقش بار را دارد.

در صورت قطعی برق، می‌توان چنج اور دستی را به موقعیت ژنراتور/اینورتر تغییر داد. به این ترتیب، منبع تغذیه از طریق اینورتر یا ژنراتور ادامه تغذیه بار را ممکن می‌کند. هنگامی که برق وصل می‌شود، به سادگی می‌توان موقعیت سوئیچ را به منبع تغذیه اصلی برگرداند.

 

سیم‌کشی چنج اور دستی سه‌فاز

این سیم‌کشی، در واقع، همان اتصالی است که در بالا برای سیم‌کشی تکفاز بحث کردیم، با این تفاوت که سه سیم فاز به جای یک فاز و نول وجود دارد.

برق سه‌فاز (L1، L2، L3 و N) مستقیماً به ترمینال‌های بالایی چنج اور دستی و برق ژنراتور پشتیبان سه‌فاز به چهار ترمینال دیگر در بخش بالایی آن متصل می‌شوند. چهار ترمینال خروجی پایین نیز به بار متصل می‌شود.

از آنجا که عملیات دستی است، برای بازیابی برق باید اهرم تعویض منبع به صورت دستی به موقعیت مناسب تغییر پیدا کند. این یعنی زمانی که برق اصلی در دسترس نیست، باید موقعیت اهرم را به «تغذیه ژنراتور» تغییر دهیم و در صورت عدم دسترسی، به «برق اصلی» برگردانیم.

سیم‌کشی چنج اور ATS سه‌فاز

تمام اتصالات سیم‌کشی مشابه چنج اور دستی است، با این تفاوت که در اینجا چنج اور داریم.

در صورت قطعی اضطراری، سوئیچ ATS به طور خودکار موقعیت سوئیچ را به “تغذیه ژنراتور” تغییر می‌دهد و هنگامی که منبع برق اصلی بازیابی می‌شود، جریان بار را به “تغذیه اصلی” منتقل می‌کند.

چنج اور ATS هیمل

کلیدهای چنج اور ATS مدل HDQ3HB یکی از محصولات برند هیمل است که ویژگی‌های منحصر به فردی دارد.
از ویژگی‌های این کلید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

آمپرفریم‌های ۶۳، ۱۰۰، ۲۵۰، ۴۰۰ و ۶۳۰ AF
جریان نامی ۱۶ تا ۶۳۰ آمپر
سه پل و چهار پل در ولتاژ ۴۱۵/۴۰۰
کننترلر هوشمند مجتمع یا جدا
دارای حفاظت اتصال کوتاه و اضافه بار

از مزایای کلیدهای چنج اور هیمل نسبت به سایر برندها، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

نصب راحت: برای کاهش زمان نصب، سیم‌های نمونه برداری ولتاژ متصل شده‌اند.

ایمنی بالا: این کلیدها علی‌رغم اندازه کوچک، دارای ایمنی بالایی هستند. ساختار این تجهیز شامل قاب فولادی و پوشش عایق سه لایه محافظ است تا حفاظت ایمنی کامل را تضمین کند.
قابلیت اعتماد بالا: با مکانیزم اینترلاک اختصاصی ثبت شده توسط هیمل، عمر اینترلاک مکانیکی و مکانیزم کمکی کلید به ۱۵۰۰۰ سیکل افزایش یافته است.
عملکرد خودکار: دارای عملکرد سوئیچ و ریست خودکار